24-30 aylık dönem; bebeklerin fiziksel, bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve ince-kaba motor gelişim açısından hızlı ilerlemeler kaydettiği önemli bir dönemdir. Bu dönemde ebeveynlerin bebeklerinin gelişimsel ilerlemelerini desteklemeleri kritik öneme sahiptir (Santrock, 2021).
Bu dönemde bebekler daha bağımsız hale gelir ve motor becerilerini geliştirir. Kaba motor becerilerinde bebeğinizden; merdiven çıkma, tek ayak üzerinde durma, koşma ve sıçrama gibi becerilerin gelişmesini bekleyebilirsiniz (Berk, 2020). İnce motor becerilerinde ise; kalem tutma, basit şekiller çizme, bloklarla kule yapma gibi becerilerin bu dönemde gelişme kaydetmesi beklenir (Gallahue & Ozmun, 2019).
Bilişsel gelişim alanının öncülerinden Piaget, bilişsel gelişim kuramında; bebeklerin bu dönemde “duyu-motor” dönemden “işlem öncesi” döneme geçiş yaptığını ifade eder. Bebekler dönemde sembolik düşünmeye başlar ve basit problemleri çözmeye yönelik beceriler geliştirir (Piaget, 1952).
- Sebep-sonuç ilişkisini anlamaya başlar.
- Basit nesneleri kategorize edebilir.
- Hafıza ve dikkat sürelerinde artış görülür (Diamond, 2013).
Dil gelişimi bu dönemde hızlı bir ilerleme gösterir.
- Ortalama kelime hazinesi 50-1000 kelimeye ulaşabilir (Hoff, 2013).
- Basit cümleler kurmaya ve soru sormaya başlarlar.
- Eşya ve kişilere dair temel tanımlamalar yapabilirler.
Bu süreçte bebeklerinizde birlikte okuyacağınız kitaplar ve günlük sohbetlerle dil gelişimini desteklemeniz önerilir.
Sosyal duygusal gelişimde 24-30 aylık bebekler bağımsızlığını artırırken aynı zamanda ebeveynleriyle güvenli bir bağ oluşturmaya devam ederler (Bowlby, 1969). Paylaşma, sıra bekleme ve başkalarının duygularını anlamaya başlama bu dönemde öne çıkar. Öfke ve hayal kırıklığı gibi duyguları düzenleme becerileri gelişir (Eisenberg vd., 1998).
Öz bakım/Günlük yaşam becerilerinde ise basit giyinme ve yemek yeme gibi temel becerileri kazanabilirler. Tuvalet eğitimi bazı çocuklar için bu dönemde başlarken her çocuğun biricik olduğunu ve sürecinin farklı ilerleyebileceği unutulmamalıdır (American Academy of Pediatrics, 2016). Tuvalet eğitimi için psikolojik, fiziksel ve kas gelişimi açısından bebeğin olgunluğa ulaşması, sinyaller vermesi önemlidir.
24-30 aylık dönem, çocukların bütüncül gelişimlerinin hızlı olduğu bir süreçtir. Bu süreçte ebeveynlerin çocuklarının bireysel farklılıklarını göz önünde bulundurarak gelişimlerini desteklemesi önemlidir.
✔️Tuvalet Eğitimi: Merak etmeyin, her çocuk tuvalet alışkanlığını kendi zamanında kazanır. Bu süreçte kazalar ve geri adımlar olabilir; bunlar sizin başarısız olduğunuz anlamına gelmez. Sabırlı ve tutarlı olursanız, çocuğunuz hazır olduğunda tuvalet eğitimini başarıyla tamamlayacaktır.
✔️Dil Gelişimi: Her çocuğun dil gelişimi benzersizdir; kimi 2 yaş çocukları bol bol konuşurken kimileri daha az kelime kullanabilir. Eğer çocuğunuz henüz net konuşamıyorsa endişelenmeyin; yakında kendi hızında yeni kelimeler söylemeye başlayacaktır. Ona bol bol kitap okuyun, şarkılar söyleyin ve konuşma çabalarını sevgiyle teşvik edin.
✔️Motor Beceriler: 2 yaşındaki çocuklar dünyayı keşfederken sık sık ortalığı dağıtabilir veya yeni becerilerde zorlanabilir. Bir bardağı tutarken suyu dökmesi ya da oyuncak kuleyi devirip tekrar yapması, öğrenme sürecinin doğal bir parçasıdır. Sabırlı olun ve denemelerini destekleyin; çünkü çocuklar düşe kalka öğrenir.
✔️Duygusal Gelişim: Öfke nöbetleri, inatçılık ve ayrılık kaygısı, 2 yaş civarındaki çocuklarda çok yaygın ve normaldir. Böyle anlarda kendinizi yetersiz veya suçlu hissetmeyin; çocuğunuz sınırlarını zorluyor ve duygularını nasıl kontrol edeceğini öğrenmeye çalışıyor. Mümkün olduğunca sakin kalıp onu anladığınızı göstermek en iyisidir; unutmayın, bu öfkeli dönem de sabır ve sevgiyle geçecektir.
✔️Her Anın Tadını Çıkarın: Her yeni gün, çocuğunuzun büyüme yolculuğunda bir adımdır. Mükemmel olmak zorunda değilsiniz; sevgiyle ve sabırla yanında olmanız onun için en değerli destektir. Küçük ilerlemeleri fark edip coşkuyla kutlayın ve çocuğunuzun gelişimini keyifle izleyin.
Kaynaklar
- American Academy of Pediatrics (2016). Caring for Your Baby and Young Child: Birth to Age 5.
- Berk, L. E. (2020). Child Development. Pearson.
- Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss. Basic Books.
- Diamond, A. (2013). “Executive functions.” Annual Review of Psychology.
- Hoff, E. (2013). Language Development. Wadsworth.
- Piaget, J. (1952). The Origins of Intelligence in Children. Norton.
- Santrock, J. W. (2021). Life-Span Development. McGraw-Hill.